Markalaşma Nedir? Markalaşma Nasıl Olur?

Markalaşma Nedir? Markalaşma Nasıl Olur?

Bu yazıda detaylı bir şekilde markalaşma nedir, markalaşma nasıl olur, markalaşma neden önemlidir gibi soruların cevaplarına değineceğim. Aynı zamanda marka olmak nasıl sağlanır, marka olmak neden önemlidir, markalaşmanın amacı nedir gibi diğer soruların cevabı da yazıda olacaktır. Uzun bir işe yarar bir yazı hazırlamak istedim. Bu nedenle biraz vakit ayırarak markalaşmanın faydaları ve markalaşmanın avantajları konusunda bilgi sahibi olabilirsiniz. Daha fazla uzatmadan konumuzda geçelim. Markalaşma hakkında her şey;

Marka Nedir?

Markalaşmanın ne olduğu anlamak için ilk olarak markanın anlamını, markanın tanımını bilmemiz gerekir. Marka, bir ya da birden çok satıcının ya da üreticilerin mal ve hizmetlerini müşterileri sunmak için gerekli pazarlama işlemlerinde kullandığı tanıtma yolları, diğer işletmelerden ayrılmak ve farklı olmak için kullandığı birçok farklı kavramdır. Birçok farklı kavram ise şu şekilde sıralanabilir: Bir isim, bir logo, sözcük, ikon, tasarım, simge, resim ve benzeri şekilde varlıkların kullanılması olacaktır.

Basit bir ifade ile marka; bir firmanın, işletmenin ya da şirketin kendisini aynı sektördeki diğer kuruluşlardan ayırmak için ön plana çıkardığı ismi ya da logo gibi görsel tasarımlarıdır. Bir işletme marka sahibi olmak istiyorsa müşterilerine kaliteli bir hizmet sunmalıdır. Dürüst bir çalışma prensibi ile müşterilerine her zaman rakiplerinden çok daha iyi bir şekilde ürünlerini pazarlamalıdır. Marka, işletmenin müşteride bıraktığı izdir de diyebiliriz. 

Marka tanımı dört farklı temelden oluşur. Bu temelleri sıralayalım. Bir marka müşterinin dilediği, arzu ettiği, beklediği, tatmin olduğu (bu tatmin ruhsal ya da fiziksel şekilde olabilir) ürünleri sunmalıdır Marka, üretici ile tatmin konusunda bir bağ kurmalıdır. Bu bağ ile birlikte markanın personelleri ve müşteriler arasında samimi bir iletişim ortaya çıkar. Marka, müşterisine güven vermelidir. Güveni en doğru şekilde sağlamak için empati kurmalıdır ki kendisi nasıl bir hizmet istiyor ise müşterisine de aynı hizmeti sunabilmelidir. Her markanın anlatırken gurur duyduğu bir hikayesi olmadır. Bu bir başarı hikayesi olabilir, hangi yollardan geçerek buraya geldiği olabilir. Örnek vermek gerekirse Google ve Amazon gibi günümüzdeki en çok kullanılan internet sitelerinin ilk oluşturuldukları yer bir evin araba garajıydı. Araba garajından dünyanın en büyük şirketi olmaları anlattıkları bir hikayenin ta kendisidir.

Marka Olmak Nasıl Sağlanır?

Marka olmak yalnızca isim, logo, amblem gibi görsel ve işitsel nesnelerden oluşmaz. Bir işletmenin verdiği hizmet de onun marka olmasını gösterir. Markayı bir başka şekilde tanımlayacak olursak marka, bir işletmenin diğer rakiplerinden farklı yönleri ile ön plana çıkmasıdır. Bu bağlamda marka olmak için verdiğiniz hizmet, sunduğunuz kalite de önemlidir. Bir başka örnek olarak fiyat performans açısından ucuz ürünler üretmek bile marka olmak için yeterlidir.

Ucuz ürün ile nasıl marka olabilir diye sorarsanız size Xiaomi markasını örnek verebiliriz. Dünyanın en iyi telefon üreticileri kimdir şeklinde bir soru sorsak cevabınız ne olur? Apple, Samsung, Huawei ve bu şekilde listeyi uzatabilirsiniz. Tabii ki de bu markalar çok başarılı telefonlar üretiyor ancak televizyonlarda, internet sitelerinde, reklam panolarında, billboardlarda, YouTube videolarda ve birçok yerde bu markaların reklamları ile karşılaşıyoruz. Ancak Xiaomi hiçbir şekilde reklama yatırım yapmadı Xiaomi markası fiyat performans olarak en iyi telefonları üreterek kendisini sektörde en iyi telefon üreticilerinden biri haline getirdi. Xiaomi şirketinin belirlediği bir amaç vardı: “Bu şirketin kazancı hiçbir zaman maliyetin %5 üstünde olmayacak.” Bu amaç ile birlikte fiyat performans değerlendirmesi yüksek telefon modelleri üreterek hiçbir şekilde reklam vermeden yükselişe geçti. Kendi reklamını, bir başka ifade ile kendi markasını ucuz ve kaliteli telefon modelleri ile sundu.

Size bir markalaşma hikayesinden daha bahsetmek istiyoruz. Aslında bu yalnızca markalaşma değil üstelik büyük bir pazarlama hikayesidir. Düşünelim ki Şişe Su adında bir marka var. Bu markanın bilinirliği ve satışları pek de yüksek değil. Bir grup insan bölgedeki restorantlara, marketlere, bakkallara gidiyor. Burada birçok farklı suyu görüyor. A marka, B marka vesaire suları görüyor. Ancak gittikleri işletmedeki yetkili kişiye şu soruyu soruyor: “Şişe Su burada satılıyor mu?”. İlk başlarda cevap haliyle “Hayır” oluyor. Ancak işletmelere bu soru onlarca kez sorulduğunda işletme sahipleri “Demek ki bu ürüne talep var“ düşüncesi ile Şişe Su markasından su satın alıyor ve artık Şişe Su sektörde bilinen ve çok satılan bir marka haline geliyor.

İnternet üzerinde Xiaomi ve diğer firmalar hakkında birçok şirketlerin markalaşma süreci boyunca geçtiği zorlu yolları anlatan markalaşma hikayeleri bulabilirsiniz. Tüm bunlar markalaşma örnekleri olarak verilebilir.

Şimdi gelelim markalaşma nedir, markalaşma nasıl olur ve marka olmak neden önemlidir sorularına. Bir marka için bir işletme için bu soruların cevabını öğrenmek çok önemli olabilir.

Markalaşma Nedir?

Markalaşma, tanımı gereği, bir şirketin, şirkete ait olduğu kolayca tanımlanabilen bir isim, sembol veya tasarım yarattığı pazarlama uygulamasıdır. Bu, bir ürünü tanımlamaya ve onu diğer ürün ve hizmetlerden (diğer rakip şirketler de buna eklenebilir) ayırmaya yardımcı olur. Markalaşma oldukça önemli bir kavramdır, çünkü yalnızca tüketiciler üzerinde unutulmaz bir izlenim bırakan bir şey değildir. Aynı zamanda müşterilerinizin şirketinizden, işletmenizden beklentilerini, arzu ettiklerini bilmelerini sağlar.

Markalaşma branding kelimesinden gelir. Branding kavramı markalaşma ingilizcesi olarak bilinmektedir. Markalaşma Fransızca dilinde ise l'image de marque olarak ifade edilir.

Markalaşma Nasıl Olur?

Markalaşma, kendi işletmenizi rakip işletmelerden ayırmanın ve sizi müşterinin gözünde daha iyi bir seçim yapmaya olanak tanır. Başarılı bir markalaşma ile müşteri hiç tereddüt etmeden sizi tercih edecektir. Markanız, bir işletme olarak kim olduğunuz ve nasıl tanınmak istediğiniz konusunda bir gerçektir.

Reklam, müşteriye verilen hizmet, promosyon ürünleri, sektördeki itibar, saygı, logo, isim gibi kavramlar bir işletmeyi marka haline getiren en önemli unsurlardır. Tüm bu öğeler, benzersiz ve dikkat çekici bir profesyonel izlenim oluşturmak için bir arada uyumlu bir şekilde çalışır.

Bu süreçte markalaşma ve halklar ilişkiler ilişkisi çalışmalarını yürüten yöneticiler için işletmenin kaderini belirliyor.

Markalaşma Neden Önemlidir?

Markalaşmanın amacı nedir, neden önemlidir derseniz şu cevabı duyarsınız. Markalaşma şirketiniz üzerinde yaptığı genel etki nedeniyle bir işletme için kesinlikle çok önemli bir rol oynamaktadır. Markalaşma, insanların markanızı algılama şeklini değiştirebilir, yeni işler başlatabilir ve marka bilinirliğini artırabilir.

Markalaşmanın Avantajları

Markalaşma Tanınırlık Kazandırır: Markalaşmanın bir işletme için önemli olmasının başlıca nedeni bir şirketin nasıl tanındığı ve tüketiciler tarafından nasıl algılandığını belirlemesidir. Logo ya da amblem bir şirketin esasen yüzüdür. Özellikle bu etken söz konusu olduğunda markalaşmanın en önemli unsuru logo ya da amblem olmaktadır. Bu bağlamda profesyonel bir logo tasarımına sahip olmalısınız. Bu logo tasarımı kolayca akılda kalmalıdır ve ilk bakışta bir kişi üzerinde bir izlenim bırakmalıdır.

Markalaşma İş Değerini Artırır: Markalaşma, gelecekteki işleri oluşturmaya çalışırken de önemlidir. Güçlü bir şekilde kurulmuş bir marka, şirkete sektörde daha fazla basamak sağlayarak bir işletmenin değerini artırabilir. Bu, sektördeki sağlam yerleşmiş yeri nedeni ile onu müşteriler ve yatırımcılar tarafından daha çekici bir yatırım fırsatı haline getirir.

Markalaşma Yeni Müşteriler Kazandırır: İyi bir marka müşteri toplama konusunda herhangi bir sorun yaşamaz. Güçlü markalaşma genel olarak müşteriler arasında şirket hakkında olumlu bir izlenim olduğu anlamına gelir ve güvenebilecekleri bir markayı kullanmanın daha doğru olduklarını düşündüğünden sizin ürün ve hizmetlerinizi tercih etmesi muhtemeldir. Bir marka iyi bir şekilde sektörde yerini bulduktan sonra kulaktan kulağa iletişim yoluyla şirketin en iyi ve en etkili reklam tekniği ile yeni müşterilere ulaşacaktır.

Personelin Gururunu ve Memnuniyetini Arttırır: Bir çalışan güçlü bir markaya sahip bir şirket için çalıştığında işinden bir hayli memnun olacaktır. Yaptığı işten gurur duyduğu için verdiği performans da aynı oranda yükselecektir. Saygın bir markada çalışmak herkes için tatmin edici bir durumdur. Personeller, markalaşan şirkete bir aidiyet duygusu besleyecektir.

Sektörde Güven Kazandırır: Markalaşmanın en büyük avantajlarından bir tanesi de sektörde güven kazandırmasıdır. Profesyonel bir görünüm ve iyi stratejiye dayalı bir marka bilinirliği oluşturma, şirketin müşteriler ve potansiyel tüketiciler için güven oluşturmasına yardımı olacaktır. İnsanlar gösterişli ve profesyonel bir işletme ile iş yapmayı tercih edecektir.

Markalaşma ve Reklam: Markalaşmanın adımları arasında listenin ilk sırasında mutlaka reklamcılık vardır. Doğru reklam stratejileri ile direkt olarak marka ve markanın istenilen görüntüsü kamuoyuna yansıtılabilir. Sponsorluk faaliyetlerinin markalaşma ile etkisi de bu noktada görülmektedir. Markalaşmayı gösteren en önemli faktörlerden birinin logo olduğunu söylemiştik. Reklam ve sponsorluk anlaşmaları ile logonuzu sektöre tanıtabilirsiniz.

Markalaşma İçin Yapılması Gerekenler

Markalaşma için işletmenizin her şeyini dikkat çeken şeylerden oluşturmalısınız. Ancak bunlar diğer işletmelerden de ayrılmalıdır. Farklı olduğunuzu tüketicilere ve potansiyel müşterilere göstermelisiniz.

·           Eşsiz ve dikkat çekici bir logo ya da amblem tasarımı

·           Kaliteli ürün ve hizmetler ile müşteri memnuniyeti

·           Ürün ve hizmetlerde oluşan sorunlarda müşterinin şikayetlerini gidermek

·           Markalaşmış şirketler ile ya da başka işletmelerle reklam ve sponsorluk anlaşmaları

·           Basın ve medyaya iyi tanınmak, medya gözünde güvenilir olmak

·           Markanın somut bir imaj sahibi olması

·           İşletme dışındaki hedef kitlelerin, marka hakkında fikirleri ve düşüncelerine sahip olmak

·           Müşterinin değerli olduğu olduğunu müşteriye hissettirmek

·           Müşteri ile iletişim kurarken güler yüzlü, ilgili, bilgilendiren, dinleyici ve saygı veren biri olmak

·           Müşterinin taleplerine ve isteklerine göre üretim yapmak

·           Müşterinin ilgi, nezaket ve güven gibi beklentilerini karşılamak

·           Müşteriye hizmet verirken empati kurmak ve sağduyulu olmak

·           Müşterilerin şikayetlerini, sorunlarını dinleyebileceğiniz bir iletişim ağı kurmak

·           Ürün ve hizmetleri en hızlı şekilde müşteriye ulaştırmak

·           Verilen hizmetler ve referanslar ile müşterinin güvenini kazanmak

·           Sosyal sorumluluk faaliyetlerİ

·           Markalaşma ve halkla ilişkiler konusunu pazarlama amaçlı kullanmak

Markalaşmayı Etkileyen Faktörler

Markalaşmayı etkileyen faktörleri tabii ki de markalaşma süreci boyunca yapılan hatalardır. Markalaşma sürecinde birçok hata yapabilirsiniz ancak bunlara dikkat ederseniz markanıza herhangi bir zarar gelmez. Aşağıdaki adımları uygulayarak markalaşma önündeki engeller sizin için sorun olmaktan çıkar. İşte pazarlamada markalaşma stratejileri;

·           Başlangıçta İsim Düşünmek: Markalaşmak isteyen işletmeler, başlangıçta ilk olarak isim düşünmeye başlarlar. Aslında bu bir hatadır. İsimsiz bir marka mı olur demeyin. Tabii ki olmaz. Ancak markalaşma sürecinde ilk olarak ürünler ve hizmetler ön plana çıkmalıdır. İsim her zaman ürün ve hizmetlerin arkasında ikinci plan olarak gelmelidir. Müşterilerinize sunduğunuz ürün ve hizmetlerden sonra pazarlama stratejilerinizi oluşturmanız gerekir. Ardından ürünlerinizin ve hizmetlerinizi isimlendirmeye geçiş yapabilirsiniz.

·           Görselliği Önemsememek: Bir marka için görsellik başlı başına bir yapı taşıdır. Markalar, kendilerini piyasaya tanıtırken logolar, amblemler ve semboller gibi görsel ögelerle ön plana çıkarlar. Bu nedenle görselliğe önem vermemek, basit ve kalitesiz görsel ögeler öne sürmek markalaşmayı etkileyen faktörler arasında yer alır. Görselliğin önemini basit bir şekilde anlatmak gerekirse ısırılmış bir elma size neyi anımsatıyor, Apple’ı değil mi? Çünkü bu onların logosu. Bu şekilde birçok örnek verilebilir. Nike’ın onay işaretine benzeyen logosu, Starbucks’ın uzun saçlı deniz kızı, Audi’nin iç içe geçmiş halkaları, Adidas’ın üç çizgisi, Twitter’ın kuşu… Bu liste uzayıp gider. Burada dikkatinizi çekmek istediğim nokta logolar, amblemler kısacası görsel ögeler; markalaşmanın en önemli faktörlerinden bir tanesidir.

·           Gereğinden Fazla Reklam Vermek: Markanızı kısa sürede yüzbinlerce, milyonlarca kişiye tanıtmak mı istiyorsunuz? Bunun için reklam vermeye karar verdiniz. İnternet sitelerine, haber sitelerine, forum sitelerine, bloglara, Google Adsense’e, YouTube’a, sponsorlu reklamlar ve aklınıza gelebilecek her yere reklam vermeyi mi planlıyorsunuz? Bu size başlangıçta belki etkili olabilir. Ancak markanızı insanların gözüne soktukça bir yerden sonra sinir edecektir. Çünkü hiç kimse reklam izlemekten mutlu olmaz. Reklam verirken gereğinden fazla olmamasına dikkat edin. YouTube’da karşımıza birçok reklam çıkıyor. Bu reklamlardan bazıları o kadar çok yayınlandı ki sosyal medyada alay konusu bile oldu. Trivago, Yemek Sepeti, Rise of Kingdoms aşırı reklam verenlere örnek olarak gösterilebilir. Fazla reklam vermek hem bütçenizi boşa harcamanıza neden olacağı gibi hem de reklamı gören herkes tarafından ilgi görmez. Bu aşamadan sonra reklam vermeniz yalnızca parayı boşa saçmanız anlamına gelecektir. Sponsorluk faaliyetlerinin markalaşma ile etkisi doğru yapıldığı zaman olumlu etki bırakır. Anlayacağınız markalaşma ve reklam dikkatli uygulanması gereken bir kavramdır.

·           Rakiplerinize Önem Verin: Rakipler, markalaşma için çok önemlidir. Çünkü sizinle aynı sektörde birçok rakibiniz olacaktır. Bunlar ister yeni başlamış olsun ister yıllardır bu sektörde yer alıyor olsun. Tüm rakiplerinize önem vermelisiniz. Onların adımlarını izlemeli ve yaptıklarını gözlemlemelisiniz. Rakiplerinizin konumunu öğrenin, sizden iyi rakiplerinizin o aşamaya nasıl geldiğini, neler başardığını, başarmak için neler yaptığını öğrenin.

Rakip Firma Analizi Nasıl Yapılır? başlıklı yazımızı incelediniz mi?

·           Hedeflerinize Karar Verin: Hedefler, yalnızca markalaşma için değil hayatın her alanında ihtiyaç olan bir şeydir. Hedefinizi belirlemeden çıktığınız tüm yollar ya yarım kalır ya da başarısızlıkla sonuçlanır. Markalaşmaya başlamadan önce “ben bir yola çıkacağım ve şu noktaya kadar ilerleyeceğim” diye kendinize bir hedef koyun. Sektörün en iyisi olacağım da diyebilirsiniz. Sektörün ortalama şirketlerinden biri olacağım da gayet makul bir hedeftir. Önemli bir olan hedefe sahip olmaktır.

Kişisel Markalaşma Nedir?

Kişisel markalaşma (diğer adıyla bireysel markalaşma), kişinin sahip olduğu bilgi, tecrübe ve yetenek gibi ön plana çıkan niteliklerini kullanarak insanlar üzerinde bıraktığı olumlu ya da olumsuz etkilerdir. Kişisel bir marka olmak istiyorsanız sahip olduğunuz tüm niteliklerinizi bir ürün, bir hizmet gibi düşünmelisiniz. Aynı zamanda bu özelliklerinizi geniş kitlelere pazarlamayı da başarılı bir şekilde yerine getirmelisiniz.

Bireysel markalaşmanın amacı bireyin maddi ve manevi olarak kendine katkı sağlamasıdır. Kişisel markalaşmayı başaran bir kişi ünlenip fenomen haline gelebilir. Bu da djital markalaşma olarak adlandırılır. Örnek alınan ve geniş kitlelerce takdir edilen bir rol model olabilir. Manevi haz sayesinde mutlu bir hayat sürebilirsiniz.

Markalaşmayı başaran bir kişi ünlü olur. Herkes onun gibi olmak ister. Kalıcı olur ve uzun yıllar unutulmaz. Çevresindekilere çok daha iyi bir gelir elde eder. Güven verir, insanlar ona güvenir. Herkesten saygı görür. İnsanların örnek aldığı bir rol model olur. Markalaşma düzeyi ne kadar yükselirse fenomenlik seviyesi de o kadar artar.

Bu kişiler genellikle sosyal medyada markalaşma yaşamış olurlar. Örneğin, Instagram hesapları, YouTuber’lar; bunların her biri kişisel markalaşmaya bir örnektir. Online markalaşma yöntemleri kullanarak kendilerini sosyal medyaya pazarlamış olurlar.

İşletmeler için Sosyal Medya Kullanımı başlıklı yazımızı incelemiş miydiniz?

B2B Markalaşma Nedir?

B2B Markalaşma, “Business to Business” anlamına gelir. Yani iki farklı şirketin birbirlerine markalaşma desteği sağlamasını gösterir. Basit bir ifadeyle bunu şu şekilde açıklayabiliriz: yatak üreticisi bir firma, baza yapmak için gerekli tahtaları bir marangoz firmasından alır. Yatak firması ve marangoz firması B2B markalaşma döngüsü kurmuş olur. Ürün markalaşma süreci de bu şekilde gerçekleşir. Aynı zamanda kurumsal markalaşma da bu sayede sağlanır.

Şirketler ortak markalaşma yöntemlerini kullanarak şirketlerini büyütürler. Bu büyüme kentsel markalaşma sonrasında belki de küresel markalaşma yoluna kadar gidebilir. Bu sayede yurtdışında markalaşma ve uluslararası markalaşma ile yüksek gelir elde edilir. Şirketlerin markalaşma süreci sırasında birbirleri ile etkileşime girmeleri her iki taraf için de uygun olur. Markalaşma teşvikleri ile birbirlerine destek olurlar.

Markalaşma Eğitimi Nasıl Alınır?

İnternette dijital pazarlama ve markalaşma uzmanları sizlere markalaşma eğitimi verebilir. Aynı zamanda Udemy gibi kurs platformlarından da markalaşmaya yönelik bilgiler elde edebilirsiniz. Bu kursları verenler genellikle markalaşma yüksek lisans eğitimi almış olurlar. Bunun yanı sıra markalaşma ile ilgili makaleler, markalaşma ile ilgili kitaplar, markalaşma üzerine makaleler okuyarak da bilgi sahibi olabilirsiniz.

Markalaşma hakkında bilgi sahibi olmak için dünyada ve ülkemizde yapılan markalaşma zirvesi etkinliklerini takip edin. Dünya markalaşma ödülleri kazanan kişileri başarı hikayelerini okuyarak onların yaptıklarından ders çıkarın.

Markalaşma Türleri

Markalar kendi aralarında sınıflandırılarak bazı türlere ayrılmıştır. Peki nedir bu markalaşma türleri?

·           Eticarette Markalaşma, E-ticaret sitelerinin kendilerini yaptıkları kampanyalar, indirimler ve en önemlisi güvenli satış sağlayarak kendilerini piyasaya tanıtarak yaptıkları markalaşma yöntemidir.

·           Gıdada Markalaşma, Gıda sektöründe bulunan işletmelerin ürünlerinin tazeliği ya da tadı ile ön plana çıkarak geniş kitleler tarafından bilinmesidir. Örneğin bir firma zeytinyağı markalaşma sunarak ülkenin en iyi zeytinyağı sağlayıcısı olabilir.

·           Hizmetlerde Markalaşma, Genel olarak tüm sektörler hizmetlerde markalaşma yöntemine sahiptirler. Müşteriye sunulan tüm hizmetler, markalaşmanın bir adımıdır.

·           Hastanelerde Markalaşma, genellikle özel hastanelerde görülür. Türkiye’de yalnızca kendi hastanelerinin yaptıkları bir ameliyat ile kendilerini ülke genelinde tanıtabilir. Hastaların kendi hastanelerini tercih etmelerini sağlayabilir. Sağlık hizmetlerinde markalaşma hastanelerin ön planda olduğu bir türdür.

·           Eczacılıkta markalaşma ve eczanelerde markalaşma, herkesin bulamadığı ilaçları hastalara sağlayarak kendilerini diğer firmalardan ön plana çıkarmalıdır. Her sektörde olduğu gibi eczacılıkta da markalaşma sürecinde bazı zorluklar olacaktır.

·           Otel markalaşma, oteller, hoteller ve moteller konusunda önemli bir yer taşır. Günümüzde bir yerden bir yere seyahat eden kişiler, kalacak bir yer için otelleri tercih eder. Ancak bulundukları konumda birçok otel vardır. Bunlardan en iyisini seçmek ister. Ancak siz tanınmamış bir otelseniz sizi tercih etmek yerine daha tanınmış bir markayı tercih eder. Çünkü, kimse riske girmek istemez. Bu nedenle otel markalaşma önemli bir yer tutar.

Turizm İşletmeleri Sosyal Medyayı Nasıl Kullanmalı? başlıklı yazımızı incelemiş miydiniz?